3rd International Symposium Sustainability in Cement and Concrete, Turkish Cement Manufacturers’ Association,

21-23 May 2007, İstanbul

Bir ülkenin kalkınma ve yapılandırılmasında en önemli yapı malzemesi olan çimento ve üretimin gerçekleştiği çimento fabrikaları, çevresel uygulamalarda da geniş bir kullanım alanına sahiptir. Çimento, 1970’lerden bu yana tehlikeli atık bertarafında bağlayıcı malzeme olarak kullanılmakta, çeşitli endüstrilerden çıkan tehlikeli atıkları tehlikesiz hale getirebilmektedir. Bu yöntem stabilizasyon/solidifikasyon olarak bilinmektedir. Bunun yanısıra tehlikeli atıkların bertarafında çimento fabrikalarının kullanımı da 15 yıldan fazla bir süredir dünyanın gündemindedir. Ülkemizde de son yıllarda atık yağ ve lastiklerin çimento fırınlarında yakılarak bertaraf edilmesi uygulamaları görülmeye başlanmıştır.  Bu çalışmada çimentonun ve çimento üretim sürecinin çeşitli endüstrilerden gelen tehlikeli atıkların arıtımında  kullanılabilirliği araştırılmıştır. Çalışmanın bir bölümünde çimento, bağlayıcı madde olarak otomotiv endüstrisi fosfat çamurunun ve çelik endüstrisi baca tozlarının arıtımında kullanılmıştır. Elde edilen ürünün tehlikeli atık sınıfına girip girmediği incelenmiştir. Çalışmanın diğer bölümünde ise otomotiv endüstrisinden çıkan ve tehlikeli atık sınıfına giren atık yağlar ve lastikler bir çimento fabrikasında alternatif yakıt olarak kullanılarak bertaraf edilmiştir. Elde edilen çimentonun tehlikelilik özellikleri araştırılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda çimentonun ve çimento fabrikalarının çevresel uygulamalarda etkin bir şekilde kullanılabileceği ve ülkemizde oldukça yüksek ücretlerde gerçekleştirilen tehlikeli atık yönetiminde alternatif çözümler sunacağı görülmüştür.