EYT kapsamı dışında kalanlar için 7 yeni emeklilik yolu
EYT düzenlemesinden yararlanamayan milyonlarca çalışan için erken emeklilik imkânı sunan 7 farklı yöntem açıklandı. Mevcut mevzuat kapsamında uygulanabilen bu yöntemler, belirli şartları sağlayan sigortalıların emeklilik sürecini öne çekebiliyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan sigortalılar için erken emeklilik sağlayan alternatif yöntemler netleşti. Doğum ve askerlik borçlanmasından, engellilik indirimi ve yıpranma payına kadar birçok uygulama, emeklilik yaşını ve prim süresini avantajlı hale getiriyor.
Kadın sigortalılar için doğum borçlanması, erken emekliliğin önünü açıyor. Sigorta başlangıcından sonra doğum yapan kadınlar, her bir çocuk için 720 gün olmak üzere toplamda 2160 güne kadar prim kazanabiliyor. Bu hak, üç çocukla sınırlandırılmış durumda. Ayrıca, staj sonrası doğum yapan kadınlar da bu imkândan yararlanabiliyor.
Erkek sigortalılar ise askerlik süresini borçlanarak emeklilik yaşlarını geri çekebiliyor. Özellikle sigorta başlangıcından önce yapılan askerlik, emeklilik tarihini öne alarak, maaş bağlanma sürecini hızlandırabiliyor.
KISMİ EMEKLİLİK VE ENGELLİ İNDİRİMLERİYLE ERKEN AYRICALIK
Kısmi emeklilik seçeneği, 3600 prim günü ve 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlayanlar için geçerli. Bu yöntemle, 9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Engellilik durumu da erken emeklilikte önemli rol oynuyor. İş gücünün yüzde 60’ını kaybedenler, 1800 gün primle malulen emeklilik hakkına sahip. Yüzde 40 ve üzeri engeli olan çalışanlar ise vergi indirimi sayesinde yaş şartı aranmadan, 3600 prim gününde emekli olabiliyor. Bu kişiler, emekli olduktan sonra çalışmaya devam etseler dahi maaşlarında kesinti yaşanmıyor.
Yıpranma payı uygulaması, gazeteci, madenci, gemi adamı gibi riskli iş kollarında çalışanlara ek prim günleri ve yaş indirimi sağlıyor. Bu sayede emeklilik süreci önemli ölçüde kısalıyor.
Ayrıca, engelli çocuğu bulunan annelere yönelik düzenleme sayesinde, primin dörtte biri ilave ediliyor. Böylece hem prim gün sayısı artırılıyor hem de emeklilik yaşı daha erken hale geliyor.
Uzmanlar, sigortalıların SGK sistemi üzerinden kendi durumlarını kontrol ederek hangi erken emeklilik uygulamalarından yararlanabileceklerini öğrenmelerini öneriyor.
